Geforceerd koelen. De linkerafbeelding toont de achterkant van een Celestron Starhopper (203 mm spiegel). De spiegel is duidelijk zichtbaar door de open structuur. Toch duurt het ook hiermee nog verschillende minuten vooraleer de kijker op buitentemperatuur is gekomen.
Daarom construeerde Jeroen De Vleesschauwer deze ventilatorbak (rechts). Drie ventilatortjes (gevoed door een 12V-batterij) zorgen dat de overtollige warmte van spiegel en metalen constructie op enkele minuten verwijderd wordt.

de binnenkant insmeren met lijm, er grof zagemeel in te gieten, de buis enkele keren rondrollen, overschot zagemeel uitgieten, en het geheel mat zwart verven.
Ook kan men aan de binnenkant op welbepaalde afstanden zogenaamde "baffles" plaatsen: ringen die er voor zorgen dat alle strooilicht wordt tegengehouden. Bij lenzenkijkers is dit al langer een standaard onderdeel, maar ook bij spiegelkijkers begint dit gebruik stilaan door te dringen.
Die baffles zijn eigen uitgeholde schijven die passen binnen de buis van de telescoop, en als het ware de exacte lichtweg aflijnen, zodat alle mogelijke strooilicht tegengehouden wordt.

Zogenaamde truss-tube-kijkers bestaan natuurlijk uit een open structuur om het gewicht zo laag mogelijk te houden. Om toch strooilicht buiten te houden kan men makkelijkst een doek rond de constructie hangen. Gebruik hiervoor natuurlijk ook best een zo mat mogelijke zwarte stof. Maak er een soort van lange rok van, met bovenaan en onderaan elastieken om het geheel op zijn plaats te houden.

Afkoeling:

Een nadeel aan grote kijkers is natuurlijk dat het lang duurt vooraleer de optiek op buitentemperatuur gekomen is.

  • wanneer de (transportabele) kijker wordt buitengezet, duurt het een hele tijd vooraleer hij bruikbare beelden geeft.
  • maar ook tijdens de nacht blijft de temperatuur over het algemeen dalen, en de temperatuur van de spiegel blijft steeds wat achter hierop.

Dit heeft zowel een effect op de vorm van de spiegel als op de luchtonrust. Een telescoop die afkoelt geeft warmte af, die in en rond de buis van de kijker voor extra turbulentie (en dus vermindering van de beeldkwaliteit) zorgt.
Daarom moet de kijker zodanig geconstrueerd worden dat de spiegel vlot kan afkoelen, en daarbij die warmte liefst afvoert naar de achterkant van de kijker. Die achterkant moet dus best zo open mogelijk zijn (zonder echter afbreuk te doen aan de stevigheid).
Met een beetje knutselwerk kan men die achterkant (en eventueel andere stukken van de buis)

voorzien van ventilatoren. Hiermee zal de spiegel "geforceerd" op temperatuur gebracht worden, zodat hij na enkele minuten reeds aanvaardbare beelden geeft. Tijdens het waarnemen moet de ventilator natuurlijk af (wegens de trillingen), maar zeker als de temperatuur tijdens de nacht sterk daalt kan men ze nu en dan nog eens aanzetten.

54

MIRA-pagina

Volgende pagina--startpagina--vorige pagina

Bouw zelf een telescoop