lichtbron (halogeenlamp!). Omdat deze niet op oneindige afstand staat zoals de zon, zullen we hiermee niet de brandpuntsafstand bepalen, maar het krommings-middelpunt (= twee maal de brandpuntsafstand). In dit geval weerkaatsen we de lichtstraal op een blaadje papier vlak naast de lichtbundel (= op dezelfde afstand). Ook nu weer variëren we de afstand tot een zo scherp mogelijke afbeelding van het lampje gevonden wordt. De brandpuntsafstand is de helft van deze waarde.

Volgende aflevering:
- Het fijnslijpen van de spiegel, en de gevolgen /voordelen /nadelen van de diverse slijpslagen.

Belangrijke raad:
laat na het slijpen nooit de twee glasschijven op elkaar liggen, ook niet als u gewoon enkele seconden pauzeert!

Wanneer nauwkeurig geslepen wordt, dan zullen beide glasschijven immers perfect op elkaar passen. Door het slijpen zal daarenboven het verweerde slijppoeder samen met het verwijderde glas een grijswit papje vormen, dat na verloop van tijd zal uitdrogen.

Het resultaat van beide effecten is dat na enige tijd beide glasschijven muurvast op elkaar komen vast te zitten. Kracht uitoefenen om ze te lossen (een tik met een hamer bvb.) is uitgesloten, omdat er barsten in het glas zouden kunnen komen.
Krijgt u toch te maken met dit ongemak dan dompelt u de vastgedroogde schijven het best enkele minuten tot een volledige nacht onder in een bak met water (zodat het papje terug kan hydrateren). In het slechtste geval moet  u dan zachtjes met een hamer tikken geven op de zijkant, maar meestal kan men beide schijven met de hand van elkaar schuiven.

Let wel: hoe fijner het gebruikte poeder, hoe beter beide schijven op elkaar passen, en hoe erger het risico wordt!

LITERATUUR:

Bruno Ernst, Thieme's sterren-boek; 1965, Uitgeverij Thieme, Zutphen.
Dé klassieker in het Nederlands, nu wel stilaan verouderd. Beschrijft zowel het instrumen-tarium en de onderwerpen uit de astronomie als de zelfbouw.

  • Drs. P.W.M. Kuit, Van glasschijf tot telescoop; Een must voor het Nederlandse taalgebied, en héél recent. Beschrijft de bouw van een volledige Dobsontelescoop, met de nadruk op het slijpen van de spiegel.
  • Enkele publicaties van de Leuvense jongerenkern Wega. Deze hebben zich een stevige reputatie opgebouwd op het gebied van de bouw van grote Dobson-kijkers, waarvoor ze de optiek in de USA aankopen.
  • J. Texereau, How to make a telescope;  Uitgeverij Willmann Bell, Inc.
Engelstalige uitgave van "La construction du télescope d' amateur". Dé klassieker aller tijden, hoewel een aantal recente ontwikkelingen er nog

maar nauwelijks in voorkomen (lichtgewichtspiegels, Dobson-telescopen, ...)

  • S. Brown. All about telescopes  1967, Edmund Scientific Co.
Zoals de naam het zegt: een overzichtswerk (beschrijft zo-wel telescooptypes, onderdelen als zelfbouw). Heel eenvoudig doch ietsje verouderd. Uitge-geven door een firma die onderdelen voor o.a. telescopen fabriceert.
  • Richard Berry, Build your own Telescope; 1994, Wilmann-Bell Inc.
Beschrijft een paar concrete uitwerkingen van enkele zelf-bouwtelescopen met vooral nadruk op de mechanische afwerking en minder op optiek.
  • Albert G. Ingalls, Amateur Telescope making (deel 1, 2 en 3), 1996, Wilmann-Bell Inc.
Dit standaardwerk is eigenlijk een bundeling van een reeks artikels die verschenen zijn in Scientific American, en die vrij recent gebundeld zijn en uitgegeven in een nieuwe versie.

Bouw zelf een telescoop

Volgende pagina--startpagina--vorige pagina

MIRA-pagina